قوانین صادرات زعفران

صادرات زعفران ایران  بیش از ۹۵ درصد نیاز دنیا را فراهم می‌کند. از این گیاه به عنوان طلای سرخ نیز یاد می‌شود. زیرا علاوه بر مصرف خوراکی، خاصیت دارویی نیز دارد. کشور ما بزرگ‌ترین تولید کننده و صادر کننده‌ زعفران در جهان است. به گونه‌ای که صادرات زعفران ایران جایگاه اول را در دنیا دارد، زیرا مرغوب‌ترین نوع این گیاه در کشور ما کشت می‌شود. اما متأسفانه مشکلات زیادی برای صادر کردن این محصول وجود دارد. به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی خدمات صادرات زعفران ایران و مقصد صادرات زعفران می‌پردازیم.

زعفران ایران

همان‌طور که می‌دانید زعفران از با ارزش‌ترین و گران‌بهاترین محصولات کشاورزی محسوب می‌شود که فقط در اقلیم گرمسیری رشد مناسبی دارد. خراسان رضوی و جنوبی از استان‌های تولید زعفران در ایران هستند. با این حال این گیاه در خراسان شمالی، کرمان و چهارمحال و بختیاری به صورت پراکنده کشت می‌شود. اخیراً نیز کشورهای افغانستان و اسپانیا کشت زعفران را در یک سطح محدودی شروع کرده‌اند.

 صادرات زعفران ایران

تاجران و بازرگانان معمولاً به دو روش خرده و عمده فروشی نسبت به صادرات زعفران اقدام می‌کنند. اما بیشترین سود در این کار مربوط به خرده‌ فروشی است. ولی این مسیر در حین پر درآمد بودن، پیچیدگی بسیار زیادی دارد. زیرا به بازاریابی صادراتی، دریافت مجوزهای لازم و ثبت شرکت نیاز دارد. از این رو تاجران اغلب به سمت عمده‌ فروشی روی می‌آورند. از سال ۲۰۱۷ ایران ( ۱۴ میلیون دلار)، اسپانیا (۲/۶۳ میلیون دلار)، افغانستان (۴/۱۸ میلیون دلار)، یونان (۹۷/۶ میلیون دلار) و فرانسه (۴۲/۶ میلیون دلار)  به ترتیب از برترین صادرکنندگان زعفران در جهان به شمار می‌روند. با این حال اسپانیا، هنگ کنگ، ایالات متحده، هند، ویتنام، تایلند، ایتالیا، چین، تایوان، ژاپن، فیلیپین، پاکستان، مالزی و بنگلادش از مقصدهای صادرات زعفران ایران محسوب می‌شوند.

مراحل و خدمات صادرات زعفران ایران

زعفران نیز همانند دیگر محصولات صادراتی برای فروش در کشورهای دیگر دارای مراحل خاصی است. این مراحل در ایران شامل موارد زیر است:

• خرید یا تولید زعفران مرغوب و با کیفیت
• بازاریابی در کشورهای مختلف
• بسته‌بندی‌های حرفه‌ای و اصولی
• کسب گواهی بهداشت و استانداردهای موردنیاز
• انجام مراحل گمرکی
• ارسال به کشورهای مقصد صادرات زعفران

تاجران باید بر روی بسته‌بندی‌ها مواردی از قبیل: نام محصول، نام و مشخصات کامل تولیدکننده، وزن محصول، تاریخ تولید و انقضا محصول، پروانه و سری ساخت، کشور تولید کننده، راهنمای نگهداری از زعفران و منع مصرف برای گروه‌های خاص از جمله بانوان باردار و … را به طور کامل ذکر کنند.

یکی از خدمات صادرات زعفران، حمل و نقل هوایی است. این روش حمل برای محصولی به این با ارزشی بسیار مناسب است. به همین دلیل بسته‌بندی‌ها باید نسبت به تغییرات ناگهانی فشار هوا و ضربات مقاوم باشند. حمل با کشتی نیز یکی دیگر از راه‌های انتقال این محصول است که در آن بسته‌بندی‌ها باید نسبت به رطوبت بالا مقاوم باشند. برای ارسال زعفران از حمل و نقل به روش زمینی استفاده نمی‌شود. زیرا این شیوه یک پروسه‌ بسیار طولانی دارد و احتمال آسیب به محصول نیز در آن بالاست.

مشکلات و موانع صادرات زعفران ایران

صادر کردن زعفران به کشورهای مقصد همواره با مشکلات مختلفی روبرو است. یکی از این مشکلات، نوع بسته‌بندی زعفران است. متأسفانه کشور ما بدون توجه به سلیقه و خواست کشورهای مقصد صادرات زعفران، این گیاه را در قوطی‌های فلزی بسته‌بندی می‌کنند. در حالی که کشورهای دیگر برای جلب مشتری، آن‌ها را در بسته‌های شیک و شیشه‌ای صادر می‌کنند.

به گونه‌ای که بسیاری از کشورها از جمله اسپانیا، زعفران ایران را با قیمت بسیار پایینی خریداری کرده و در بسته‌بندی‌های جدید، با نام برند خود به کشورهای دیگر صادر می‌کنند. البته این مسئله ضعف ایران را در بازار سازی نیز نشان می‌دهد. متأسفانه عدم توجه کشور به این موضوع موجب شده تا اغلب مصرف کنندگان زعفران اطلاع دقیق و درستی از خاستگاه اصلی آن نداشته باشند. از طرفی تحریم‌ها به مشکلات صادرات زعفران دامن زده و این کار را برای بازرگانان و تاجران سخت‌تر از قبل کرده است.

این تحریم‌ها در واقع باعث شده که تاجران کشورهای دیگر اعتماد خود را نسبت به ایران از دست بدهند. از این رو تا قبل از ارسال کالا هیچ مبلغی را پرداخت نمی‌کنند. به همین دلیل بازرگانان ایرانی برای فروش محصولاتشان به کشورهای دیگر نیازمند افتتاح اعتبارات اسنادی و ال سی هستند که متأسفانه این عمل نیز برای ایرانی‌ها غیرممکن است. بنابراین کشورهای مقصد صادرات زعفران کالای خود را از کشورهایی نظیر اسپانیا خریداری می‌کنند. در نتیجه این مسائل، مشکلات و چالش‌های زیادی را برای تاجران ایرانی ایجاد کرده‌اند که باید برای رفع آن‌ها اقدامات لازم انجام شود.

مثلا کشور ما باید نسبت به بازارسازی زعفران جشنواره‌هایی برگزار کند تا مصرف‌کنندگان با تولیدکننده اصلی این محصول بیشتر آشنا شوند. همچنین در طرح بسته‌بندی‌های صادراتی نیز باید تجدید نظر شود و مطابق با سلیقه‌ کشورهای مقصد صادرات زعفران انجام گیرد. البته خارج کردن زعفران به همراه مسافر در صورتی که جنبه‌ تجاری نداشته باشد، مانعی ندارد. میزان زعفران مجاز برای هر مسافر ۱٠٠ گرم است. برای خروج بیش از این مقدار افراد باید کارت بازرگانی تهیه کنند.